استانداردهای حسابداری یک مجموعه قواعد و قوانین هستند که حسابداران برای ثبت دقیق اطلاعات مالی شرکت‌ها باید آنها را رعایت کنند. با رعایت این استانداردها، گزارش های مالی بهتر و با کیفیت بالاتری تهیه و ارایه می شود و ریسک اطلاعات در این حوزه کاهش پیدا می کند. استفاده از استانداردهای مناسب و رعایت آنها در تهیه گزارش های مالی، در نتیجه برای شرکت مفید است. در این مقاله، به بررسی استانداردهای حسابداری و حسابرسی پرداخته و در ادامه به مقایسه ی استانداردهای حسابداری ایران و بین المللی خواهیم پرداخت.
رویکرد اصول محور : در این رویکرد ارایه چارچوب کلی، ساده و قابل فهم بر هر چیز دیگری ارجعیت دارد.
رویکرد قواعد محور :استانداردها قواعد و مقرراتی هستند که برای تنظیم و اجرای کارها و فعالیت ها به کار می روند. این قواعد و مقررات بر اساس قوانینی که از پیش تعیین شده اند، تنظیم می شوند.
اهمیت استفاده از استانداردهای حسابداری چیست؟
حسابداری در ایران چه چارچوبی دارد؟
پیشنهاد مطالعه:نحوه راه اندازی کسب و کار در 11 مرحله
تعریف استانداردهای حسابداری
بخشی از قوانین و مقررات حسابداری، استانداردهای حسابداری و حسابرسی هستند. این استانداردها مشخص می کنند که در گزارش های مالی، چه نوع اطلاعاتی باید در نظر گرفته شود و چگونه این اطلاعات باید گزارش داده شوند. در تدوین استانداردهای حسابداری و حسابرسی، دو رویکرد عمده وجود دارد:
در واقع، استانداردهای حسابداری و حسابرسی تعریف شده اند تا اینکه گزارش های مالی شرکت ها را بر اساس قواعد مشخصی تنظیم کنند. هدف این است که اطلاعات مالی شرکت ها در سراسر جهان به یک شکل مشابه و قابل فهم باشند. به این ترتیب، افراد و سازمان هایی که قصد سرمایه گذاری در شرکت ها را دارند، می توانند با استفاده از این اطلاعات، تصمیم گیری بهتری داشته باشند. استفاده از استانداردهای حسابداری بین المللی، موجب بهبود کیفیت گزارش های مالی شرکت ها می‌شود و همچنین باعث تقویت محیط اطلاعاتی در جامعه شرکت ها می شود.
استانداردهای حسابداری در ایران
در گذشته، شرکت های ایرانی از قوانین مالیاتی برای حسابداری خود استفاده می کردند. اما از سال ۱۳۸۰ به بعد، استانداردهای حسابداری و حسابرسی به یک ضرورت تبدیل شدند و صورت ها و گزارش های مالی با استفاده از این استانداردها تنظیم می شوند. همچنین باید توجه داشت که پس از این تغییر، سود حسابداری و سود مشمول مالیات با یکدیگر تفاوت دارد. در ایران، کمیته تدوین استانداردهای حسابداری و حسابرسی زیر نظر سازمان حسابرسی کل کشور فعالیت می کند و هر سال نسخه جدیدی از استانداردها اعلام می شود که شرکت ها باید آن را رعایت کنند.استاندارد حسابداری بین المللی (IAS) چیست؟
در جهان، استانداردهای حسابداری و حسابرسی بین المللی که توسط تمام کشورها پذیرفته شده، وجود دارد. این استانداردها قوانین مالیاتی، درآمد، دارایی و بدهی را پوشش می دهند و صورت های مالی شرکت ها را براساس یک استاندارد قابل قبول و ثابت تنظیم می کنند. با این حال، برخی کشورها ممکن است بخشی از این استانداردها را با توجه به سیاست‌های خود، تغییر دهند. شرکت های بزرگ و چند ملیتی باید از نرم افزارهای حسابداری منطبق با استانداردهای حسابداری بین المللی استفاده کنند تا گزارش های مالی قابل درک باشند.استاندارد IFRS
هیات استانداردهای حسابداری بین المللی یک نهاد مستقل و بین المللی است که در سال 2001 شروع به فعالیت کرد. این هیات شامل 15 کشور مختلف است و تا به حال بیش از 120 کشور از استانداردهای تعریف شده توسط آن ها را به عنوان استاندارد گزارش دهی مالی پذیرفته اند. استاندارد IFRS مجموعه ای از استانداردها (اصول و رویه‌های تدوین صورت مالی) است که توسط انجمن IASB تصویب شده است و برای آموزش استانداردهای حسابداری بسیار مهم است. استفاده از استاندارد IFRS به شرکت ها این امکان را می دهد که صورتهای مالی خود را با اصولی مشابه با اصول شرکت های رقیب خارجی تنظیم کنند و بتوانند با دیگر شرکت های هم رده خود در سطح جهانی مقایسه شوند. همچنین شرکت هایی که به دنبال جذب سرمایه گذار خارجی هستند نیز باید بر اساس استاندارد IFRS امور حسابداری خود را انجام دهند.ضرورت تعریف استانداردهای حسابداری
استانداردهای حسابداری و حسابرسی یک سیستم اطلاعاتی هستند که با پردازش و تحلیل اطلاعات مالی سر و کار دارد. با استفاده از این استانداردها، صورت های مالی شرکت ها را می توان به صورت شفاف و قابل مقایسه نمایش داد. در نتیجه، تصمیم گیری های آگاهانه و به دنبال آن رشد اقتصادی در کشور، امکان پذیر خواهد بود. استانداردهای حسابداری براساس اصول و مفاهیم اولیه حسابداری تدوین می شوند و به عنوان راهنمای عمل برای افراد مشغول در زمینه حسابداری معرفی شده اند. با اجرای این استانداردها، تمامی شرکت ها امور حسابداری خود را به یک شکل مشابه انجام داده و امکان تحلیل اطلاعات مالی هر شرکتی برای مخاطبان وجود دارد. تنظیم گزارش های مالی مختلف با هدف ارایه گزارشی جامع و کامل برای سرمایه گذاران و اعتباردهندگان، اهمیت بسیاری دارد. به علاوه، محصول نهایی سیستم حسابداری همین گزارشگری مالی است که نیازمند افشای اطلاعات حسابداری به گونه ای است که دسترسی به آن برای همه امکان پذیر باشد. تحلیل گزارش های تنظیم شده در شرکت های مختلف برای هرکسی با رعایت استانداردهای حسابداری، امری ساده خواهد بود. به همین دلیل، تدوین استانداردهای حسابداری به منظور افزایش کیفیت اطلاعات حسابداری و ایفای نقش اطلاع رسانی حسابداری به خوبی و درستی انجام می شود. با توجه به اینکه صورت های مالی، هسته اصلی در منابع اطلاعاتی هستند، بهتر است کیفیت اطلاعات شامل صورت سود و زیان، ترازنامه و صورت گردش وجوه نقد بر مبنای استانداردهای حسابداری تدوین شده باشد. در نتیجه، تصمیم گیری های دقیق تر و پیش بینی امور شرکت بهتر خواهد بود.نرم افزار حسابداری
درست و دقیق ثبت کردن تراکنش های مالی و ارائه گزارشات مالی براساس استانداردهای حسابداری، برای شرکت ها بسیار مهم است. این کار باعث می شود که گزارشات مالی شرکت ها به صورت درست و قابل فهم برای مخاطبان، مانند سهامداران و بانک ها، باشد. بنابراین، نرم افزار حسابداری شرکت باید بر اساس استانداردهای حسابداری طراحی شود تا اطلاعات درست و صحیح ثبت شوند و گزارشات مالی قابل فهم باشند.
استاندارد حسابداری چیست؟
استانداردهای حسابداری و حسابرسی، مجموعه ای از اصول و قوانین هستند که برای تعیین روش های صحیح ثبت تراکنش‌های مالی شرکت‌ها استفاده می شود. این استانداردها به عنوان یک سیستم بندی برای حسابداری و مدیریت مالی شرکت ها عمل می‌کنند. آموزش استانداردهای حسابداری نیز یکی از موضوعات مهم در زمینه حسابداری است.
چرا استاندارد های حسابداری مفید هستند؟
استانداردهای حسابداری و حسابرسی باعث بهبود شفافیت و گزارشگری مالی در تمام کشورها می شوند؛ آن ها رویدادهای اقتصادی را با مشخص کردن زمان، نحوه شناسایی، اندازه‌گیری و نمایش، بهبود می بخشند. نهادهای خارجی مانند بانک ها، سرمایه گذاران و سازمان های نظارتی برای اطمینان از دقت و صحت اطلاعات مرتبط با واحد تجاری به استانداردها اعتماد دارند. به همین دلیل برای موفقیت در حرفه حسابداری در کسب و کارهای دولتی و خصوصی، آموزش های حسابداری بسیار مهم هستند.
مهم‌ترین استانداردهای حسابداری
در اصل، استانداردهای حسابداری پذیرفته شده، قواعد و مقرراتی هستند که توسط شرکت های حسابداری و موسسات خصوصی برای محاسبه درآمد و هزینه ها و نظارت بر کارکرد مالی استفاده می شود. این استانداردها به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند: 1. استانداردهای عمومی 2. استانداردهای حسابرسی میانی 3. استانداردهای حسابرسی گزارشگری. یک حسابرس حرفه ای باید دارای مدرک تحصیلی معتبر و مستقل باشد و باید با استفاده از سیستم کنترل داخلی مناسب، از هرگونه سوء استفاده مالی جلوگیری کند. در نهایت، با استفاده از مدارک جمع آوری شده، حسابرسان گزارش نهایی حسابداری را تهیه می کنند که به مدیران شرکت کمک می‌کند تا برنامه ریزی های مالی درستی را برای آینده کسب و کار خود انجام دهند. استانداردها و قوانین حسابداری همیشه در حال تغییر و به‌روزرسانی هستند و حسابداران و حسابرسان باید دائما در حال به‌روزرسانی اطلاعات خود باشند.
انواع استاندارد های حسابداری در ایران
در ایران ، دو نوع استاندارد مهم برای حسابداری و حسابرسی وجود دارد. استاندارد حسابداری و استاندارد حسابرسی که هر دو باید پیروی شوند.این استاندارد شامل ۴۲ بند می‌شود و جزئیات آن در ادامه توضیح داده خواهد شد. هدف این استاندارد تعیین یک مبنای مشترک برای ارایه صورت های مالی برای شرکت هاست که بتوان از آن برای مقایسه صورت های مالی دوره های قبلی یک شرکت و صورت های مالی شرکت های دیگر استفاده کرد. برای این منظور، در این استاندارد راهنمایی هایی در خصوص نحوه ارایه صورت های مالی، ساختار آنها و الزاماتی که باید در محتوای این صورت های مالی وجود داشته باشد، ارایه شده است.استاندارد حسابداری 1
هدف این استاندارد تهیه صورت جریان نقدی واحد تجاری است که نشان دهنده جریان ورود و خروج پولهای نقدی در دوره مشخص است. این صورت برای ارزیابی وضعیت مالی و روند تغییرات آن، پیش بینی نیازهای مالی و تصمیم گیری های مدیریتی مهم است. همچنین در این استاندارد راهنمایی هایی در خصوص نحوه تهیه صورت جریان نقدی و الزاماتی که باید در آن وجود داشته باشد، ارایه شده است.
استاندارد حسابداری 2
این استاندارد با عنوان “درآمد عملیاتی” در فرآیند آموزش حسابداری مورد استفاده قرار می گیرد. این استاندارد مربوط به درآمدهایی است که از فروش کالا و ارایه خدمات یا همچنین از سود حق امتیاز و سهام به دست می آید. یکی از نکات مهم در این استاندارد، تعیین زمان مناسب برای شناسایی درآمد عملیاتی است. به عبارت دیگر، درآمد عملیاتی زمانی شناخته می شود که شواهد کافی درباره‌ی وقوع جریان آتی ورودی منافع اقتصادی به دست آید و این منافع را بشود به صورت اتکاپذیر اندازه گیری کرد.استاندارد حسابداری 3
در آموزش حسابداری، یک استاندارد با عنوان “ذخایر، بدهی‌های احتمالی و دارایی‌های احتمالی” ارایه شده است. هدف این استاندارد اطمینان حاصل کردن از استفاده مناسب از معیارها و مبانی اندازه گیری درباره‌ی ذخایر، بدهی های احتمالی و دارایی های احتمالی است. همچنین، این استاندارد تاکید می کند که باید اطلاعات کافی در مورد این موارد در یادداشتهای توضیحی صورتهای مالی قرار گیرد تا استفاده کنندگان بتوانند بهتر ماهیت، زمان بندی و مبلغ آنها را درک کنند.استاندارد حسابداری 4
پنجمین استاندارد در آموزش حسابداری با نام “رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه” و در سال ۱۳۸۴ تجدید نظر شده است. هدف این استاندارد، دو الزام اصلی را شفاف می سازد:- تعدیل صورت های مالی برای رویدادهایی که بعد از تاریخ ترازنامه رخ داده اند.
- افشای اطلاعات درباره رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه تا تاریخ تأیید صورت های مالی.
استاندارد حسابداری 5
پنجمین استاندارد حسابداری با عنوان ” گزارش عملکرد مالی” در سال ۱۳۹۸/1/1 کنار گذاشته شده است.استاندارد حسابداری 6
یک استاندارد حسابداری به نام “حسابداری موجودی مواد و کالا”، می باشد. موجودی مواد و کالا یک بخش مهم از دارایی های بسیاری از واحدهای تجاری را شامل می شود. به همین دلیل، ارزش یابی و ثبت موجودی مواد و کالا در تعیین وضعیت مالی و عملکرد واحدهای تجاری بسیار مهم است. این استاندارد همچنین روش اندازه گیری هزینه های تمام شده موجودی در واحدهای خدماتی را نیز توضیح می دهد.
سوالات متداول درباره آموزش استانداردهای حسابداری
استانداردهای حسابداری چیست؟
استانداردهای حسابداری، مجموعه ای از اصول مشترک هستند که به عنوان معیار و اساس حسابداری استفاده می شوند.
استفاده از استانداردهای حسابداری به دلیل یکسان سازی و تحلیل درست داده ها، بسیار مهم است.
در ایران، استانداردهای حسابداری بر اساس سه مبحث شامل شرح مسئله، ارایه گفتگو و توجیه آن ها به صورت منطقی و قابل پذیرش و ارایه راهکار تعیین می شوند.
همچنین می توانید مقاله 10 استراتژی کسب و کار را نیز در سایت ما مطالعه کنید.
