مدیریت منابع انسانی (HR Manager) به مجموعهای از فرآیندها، سیاستها و رویههایی گفته میشود که برای مدیریت و توسعه منابع انسانی در یک سازمان و برای دستیابی به اهداف استراتژیک آن، به کار میرود. هدف اصلی مدیریت منابع انسانی، کمک به بهبود عملکرد سازمان و افزایش بازدهی کارکنان آن است.
برخی از فعالیتهای مهم در حوزه مدیریت منابع انسانی شامل جذب، آموزش ، ارزیابی عملکرد، جبران خدمت،کارراهه منابع انسانی و فرهنگ سازمانی است. با استفاده از روشهای مختلف مدیریت منابع انسانی، سازمانها میتوانند نیروی کار خود را تقویت کرده و به بهترین شکل ممکن از ظرفیتهایشان بهره ببرند.
مدیریت منابع انسانی یکی از سختترین امور یک کسب و کار است. زیرا کارکنان یک مجموعه افرادی با روحیات، فرهنگ و دیدگاه متفاوت هستند که همسو و هم مسیر کردن آنها از دشوارترین امور سازمان است؛ که مسئولیت این امر مهم بر عهده مدیر منابع انسانی میباشد.
مدیر منابع انسانی
مدیر منابع انسانی (HR Manager) شخصی است که مسئولیت اداره و رهبری تمامی چالشهای مربوط به منابع انسانی سازمان را بر عهده دارد. وظایف این شخص شامل مدیریت مجموعه فعالیتهای مرتبط با استخدام، حقوق و دستمزد، آموزش و توسعه کارکنان، ارزیابی و مشاورهی شغلی، ایجاد و ارزیابی سیاستهای منابع انسانی و نیز حل مسائل و درخواستهایی است که از طرف کارکنان و مدیران سازمان پیش میآید.
در شغل مدیر منابع انسانی، این شخص مسئولیت برقراری ارتباطات با کارکنان و مدیران سازمان را نیز بر عهده دارد. هدف اصلی این ارتباطات، بهبود فرآیندهای سازمانی، نگهداشتن کارکنان و جذب نیروی کار با استعداد و داشتن روابط کاری صحیح و سازنده با مدیران سازمان است.همچنین، مدیر منابع انسانی مسئولیت برنامهریزی و اجرای فعالیتهای آموزشی و توسعهی کارکنان را نیز بر عهده دارد. به علاوه، این شخص میبایست قوانین و مقررات مربوط به حقوق و دستمزد کارکنان را درک کرده و بر اساس آنها عمل کند.
درواقع، مدیر منابع انسانی نقش مهمی در موفقیت و رشد سازمان ایفا میکند و امور منابع انسانی را در یک سازمان بر عهده دارد.
سه وظیفه اصلی مدیر منابع انسانی
-
برنامه جذب
-
برنامه نگهداشت
-
برنامه اخراج
جذب :
جذب نیروی کار با استعداد و مناسب به یکی از مهمترین فعالیتهای مدیر منابع انسانی تبدیل شده است. جذب نیروی مناسب و با توانمندیهای لازم، برای سازمانها بسیار حیاتی است زیرا به رشد فردی و موفقیت آنها کمک میکند.
برای جذب نیروی مناسب، مدیر منابع انسانی باید روشهای مختلفی را به کار برده و به مراحل مختلفی از جذب نیروی کار بپردازد.برخی از این مراحل عبارتند از:
۱- توضیحات شغل: برای جذب کارکنان با استعداد، باید وظایف دقیق و مسئولیتهای شغلی را برای متقاضیان توضیح داد. همچنین باید برای آنها نقاط قوت و مزایا را هم توضیح داد.
۲- تبلیغات و بازاریابی: مدیر منابع انسانی باید از روشهای مختلفی مثل اعلام آگهی، استفاده از شبکههای اجتماعی، ویدئوها، مصاحبهها و… استفاده کند تا جذابیت شغل و سازمان را برای متقاضیان بالا ببرد.
۳- بررسی رزومه: پس از دریافت رزومهها، باید آنها را بررسی کرده و با توجه به نیاز سازمان، متقاضیانی را انتخاب کنید که شرایط مورد نظر را دارند.
۴- مصاحبه: مصاحبه یکی از مهمترین مراحل جذب است. مدیر منابع انسانی باید با متقاضیان مصاحبه کرده و استعدادهایشان را بررسی کند. همچنین باید با آنها درباره شغل و شرکت صحبت کند تا متقاضیان بتوانند تصمیم درستی بگیرند.
نکاتی که باید در آگهی استخدام به آن ها دقت کنید
داشتن شناسنامه شغل
نگهداشت:
نگهداشت نیرو نیز یکی دیگر از وظایف مهم مدیر منابع انسانی است. نگهداشت کارکنان با استعداد و مؤثر، از تأثیر مثبت بر روی موفقیت سازمان است. در اینجا چند راهکار برای نگهداشت نیرو به طور موثر ارائه میشود:
۱- پرداخت حقوق و دستمزد مناسب: پرداخت دستمزد و حقوق مناسب، یکی از عوامل مهم در جذب و نگهداشت کارکنان است. بنابراین، مدیران باید حقوق و دستمزدهای مناسبی به کارکنان خود پرداخت کنند تا در کارشان رضایت داشته باشند و علاقهمند باشند که به شغل خود ادامه دهند.
۲- فراهم کردن محیط کار مناسب: محیط کار صحیح و مناسب، به کارکنان احساس رضایت کافی از کار و شرکت میدهد. بنابراین، مدیران باید محیط کار را به گونهای طراحی کنند که کارکنان بتوانند به راحتی در آن کار کنند و از شغل خود لذت ببرند.
۳- برگزاری دورههای آموزشی: برگزاری دورههای آموزشی به کارکنان، نه تنها به آنها کمک میکند تا مهارتهای خود را افزایش دهند، بلکه از نظر روحی و اعتماد به نفس آنها را تقویت میکند و به نگهداشت آنها کمک میکند.
۴- پیشنهاد فرصتهای شغلی جدید: پیشنهاد فرصتهای شغلی جدید به کارکنان، کمک میکند که از جایگاه فعلی خود خسته نشوند و به فکر رفتن به شرکت دیگری نباشند.
۵- ارتقاء حرفهای: ارتقاء حرفهای به کارکنان این امکان را میدهد تا در شغل خود پیشرفت کنند و به عنوان یک عضو موثر با بازدهی بالا در مجموعه باشند. برای این کار، میتوان از روشهایی مانند ارائه بستههای آموزشی، کلاسهای آنلاین، دورههای آموزشی حضوری و… استفاده کرد.
برنامه نگهداشت منابع انسانی
برنامه نگهداشت منابع انسانی به مجموعه اقدامات و فرآیندهایی گفته میشود که با هدف حفظ و تثبیت کارکنان کارآمد و موثر در مجموعه، اجرا میشود. این برنامه شامل اقداماتی است که به جلب رضایت، ارتقاء همکاری و حفظ ارزشمندترین داراییهای مجموعه یعنی کارکنان کمک میکند.
برخی از اقداماتی که در برنامه نگهداشت منابع انسانی قرار میگیرند عبارتاند از:
۱- ارائه پاداش و مزایا : این اقدام به تعریف چندین طرح پاداش و مزایایی چون حقوق و دستمزد، بیمه،تخفیفات، سفرهای کاری و غیره برای کارمندان اشاره دارد. ارائه پاداش و مزایا به کارکنان، علاوه بر افزایش رضایتمندی آنها، باعث افزایش تعهد و انگیزه آنها نسبت به کار خود میشود.
۲- ایجاد فرصتهای آموزش و توسعه حرفهای : این اقدام به ارائه فرصتهای آموزشی و توسعه حرفهای به کارکنان با هدف بهبود مهارتهای آنها و ارتقای سطح دانش و توانمندیهایشان اشاره دارد. این فرصتها میتوانند شامل دورههای آموزشی، کارگاههای آموزشی، رویدادهای آموزشی و سایر فعالیتهای آموزشی باشد.
۳- ارائه امکانات و فضاهای کاری مناسب : این اقدام به ارائه فضاهای کاری مناسب برای کارکنان با هدف حفظ رضایت کارکنان از شرایط کاری و همچنین بهبود کیفیت کار و عملکرد ایشان اشاره دارد. این موارد میتوانند شامل تجهیزات کاری، محیط کاری، تأمین ابزار و وسایل لازم و… باشند.
۴- برگزاری برنامههای تفریحی و فرهنگی برای کارکنان : این اقدام به برگزاری فعالیتهای تفریحی و فرهنگی برای کارکنان با هدف جلب رضایت و
افزایش انگیزه کارکنان و همچنین افزایش ارتباطات بین آنها اشاره دارد. این برنامهها میتوانند شامل مسابقات، گردهماییها و سایر فعالیتهای تفریحی و فرهنگی باشند.
۵-پرداخت حقوق و مزایای درست : پرداخت حقوق و مزایای مناسب به کارکنان، یکی از عوامل مهم در نگهداشت آنها است. کارکنان از جمله داراییهای بزرگ مجموعه شما هستند و نقش کلیدی در رشد و پیشرفت آن دارند. بنابراین، ارائه حقوق و مزایای مناسب و منصفانه، میتواند به
افزایش رضایت شغلی، افزایش تعهد به کار، خلاقیت و بهبود کارایی کارکنان کمک کند. علاوه بر این، با دادن حقوق و مزایای مناسب و به موقع، احساس ارزشمندی و احترام به کارکنان افزایش مییابد و این موضوع میتواند باعث افزایش انگیزش و اعتماد کارکنان به مجموعه شما شود. به طور کلی، ارائه حقوق و مزایای مناسب به کارکنان، میتواند یکی از عوامل مهم در موفقیت و رشد مجموعه شما باشد.
۶-بیان شفاف و مکتوب انتظارات خود از کارکنان : با شفاف سازی درخواستهای کارفرما، کارکنان بهتر میفهمند که به چه دلیلهایی از آنها خواسته شده و چه انتظاراتی از آنها در برابر انجام وظایفشان قرار دارد. این موضوع باعث افزایش اعتماد کارکنان به کارفرما میشود و همچنین به کاهش ترس و نگرانیهای آنها نسبت به احتمال انجام اشتباهات و یا درک نادرست از درخواستها کمک میکند.
۷-گوش دادن به حرف ها و درخواستهای کارکنان بدون قضاوت آن ها : همچنین، با گوش دادن به حرف منابع انسانی و فهمیدن نیازهای کارکنان، مجموعه میتواند بهترین راهکار را برای جذب و نگهداری استعدادهای مورد نیاز پیدا کند. این امر میتواند بهبود عملکرد کارکنان و در نتیجه افزایش بهرهوری مجموعه را به همراه داشته باشد.
اخراج:
به کندی استخدام کنید و به سرعت اخراج کنید.هیچ وقت
۹ سیب سالم نمی توانند
۱ سیب گندیده را سالم کند، درحقیقت با نگهداری نیرو های ناکارآمد آسیب های جدی به مجموعه وارد می شود.اگر شما به این امر واقف هستید که نیرویی مناسب مجموعه شما نیست و به کار کردن با آن ادامه می دهید تنها دو دلیل می تواند داشته باشد یا شما آدم
تنبلی هستید و یا نمی خواهید بهای
استخدام و آموزش نیروی جدید را بر عهده بگیرید و شاید هم به وضعیت موجود راضی هستید.پیشنهاد من به شما این است که برای مجموعه تان یک چک لیست اخراج درست کنید که درصورت عدم رعایت آیتم های موجود در چک لیست مجموعه با شما خداحافظی خواهد کرد. این کار مزایای بسیاری دارد و مهم ترین مزیت آن این است که برای ماندن یک فرد شما تصمیم نمی گیرید و این سیستم است که تصمیم می گیرد که آن نیرو بماند یا برود.حتما برای رفتن افراد آداب خاصی را به جای آورید اخراج یک نیرو باید با رعایت حقوق او و به عنوان آخرین گزینه بعد از تلاش برای حل مشکلات انجام شود. همچنین، مدیران باید از روشهای مناسب برای اطلاعرسانی به کارکنان استفاده کنند و به شیوه مناسب با آنها برخورد کنند تا دلایل و مسائل مربوط به اخراج برای کارکنان درکپذیر باشد. حتما قبل از ترک افراد با آن ها مصاحبه خروج داشته باشید چرا که آن ها بهترین منبع اطلاعاتی برای نقطه کور کسب و کارشما هستند.
شرکت آکو در قسمت زیر یک چک لیست اخراج برای شما دوستان تنظیم کرده است که می توانید آن را در اختیار داشته باشید.
دانلود فرم اخراج: کلیک کنید
۶ اصل اخراج
اخراج نیرو یک فرایند حساس و دشوار است و به نظر بسیاری از افراد، به عنوان یکی از کارهای سخت مدیر منابع انسانی در سازمانها شناخته میشود. برای این که فرایند اخراج به خوبی صورت پذیرد و از آسیب رسیدن به کارکنان و سازمان جلوگیری شود، باید رعایت اصول مهمی را در نظر گرفت.
۱- رعایت قوانین: در هنگام اخراج کارکنان، باید قوانین و مقررات مجموعه و قوانین کاری را رعایت کرده باشند تا از هرگونه تبعات قانونی جلوگیری شود.
۲- اطلاعرسانی: باید کارکنان را به موقع و با احترام مورد توجه قرار داده و به آنها توضیح داد که چرا اخراج صورت گرفته است و با آنها در مورد پیامدهای احتمالی صحبت کرد.
۳- مشورت با کارشناسان: در صورت لزوم، باید با کارشناسان حقوقی و منابع انسانی در سازمان یا با شرکتهای مشاوره روانشناسی مشورت کرد.
۴- رعایت عدالت: در هنگام اخراج، باید به اصل عدالت توجه کرد و افراد را بر اساس عملکرد، قوانین و مقررات مجموعه اخراج نمود.
۵- تحلیل دقیق عملکرد: قبل از اخراج، باید عملکرد کارکنان دقیقاً تحلیل شود و اطمینان حاصل شود که عملکرد نامناسب آنها به دلایل خارج از کنترل آنها نبوده است.
۶- پرداخت حقوق و مزایای مستحق: باید همه حقوق و مزایای مستحق کارکنان در اخراج پرداخت شود. این شامل مزایا، حقوق، مزایای بیمه و سایر مزایا می شود.
در کل، اخراج نیرو تنها در صورتی لازم است که دیگر راه حلی برای حل مشکل وجود نداشته باشد و رعایت موارد فوق میتواند پیامدهای منفی را به حداقل برساند.
جمع بندی : در نهایت کلیه امور منابع انسانی اعم از : جذب،نگهداشت و استخدام،مهارت های مختص به خود را لازم دارد و برای هر کدام باید سیستم جدا تعریف شود.